Oproep + gedicht (herhaling)

Een bijdrage uit mijn mailbox, die ik hier graag even online plaats:

Pispottenfestival - open brief aan radio- en televisiestations

project sanitaire toegankelijkheid

In grootsteden als Brussel, Antwerpen of Charleroi is het een gekend probleem dat er weinig of geen openbare toiletten zijn waar mensen met weinig of geen geld gratis gebruik van kunnen maken. Een reis naar Parijs die we met een aantal mensen ondernamen om er het daklozententenkamp aan het kanaal St.-Martin te bezoeken sterkte ons in onze overtuiging: in het centrUM VAN PARIJS ZIJN ER OM DE 500m gratis openbare toiletten. We vinden dat een stad als Brussel, die de hoofdstad is van Europa, zichzelf moet opwaarderen en een inspanning moet doen om een stad gezellig en leefbaar te maken voor iedereen.

Niet alleen het imago dat de Stad Brussel van zichzelf verspreidt, zou daarmee kunnen verbeteren, maar ook het veiligheidsgevoel zou kunnen verhogen en vooral de situatie van mensen die op straat verblijven zou met de maatregel van gratis openbare toiletten gevoelig verbeterd kunnen worden.

Wij, vzw Chez Nous (daklozenwerking), zijn ervan overtuigd dat iedereen, maar dan ook iedereen recht zou moeten hebben op gratis toegankelijke toiletten en persoonlijke hygiëne omdat het eigenlijk een wettelijk recht moet zijn en dat elke stad verplicht moet worden om openbare toiletten in het centrum te plaatsen.

We zijn ervan overtuigd dat dit initiatief zichzelf gedeeltelijk terugbetaalt met reclameboodschappen. Waar kan een mens meer rust vinden om iets te lezen dan op het toilet? De reclamewereld is zelf vragende partij om haar terrein uit te breiden. Wij weten dat deze ook moeten onderhouden worden en aangezien Brussel een grote werkloosheid kent, zien we hier perfect de mogelijkheid tot tewerkstelling van een aantal mensen. Als daklozenwerking willen wij de premier ondersteunen in de creatie van 200.000 nieuwe jobs. Maar dan moet de politieke wil om iedereen gelijke kansen te geven ook aanwezig zijn.

Voor ons betekent de strijd voor gratis openbare toiletten dus ook een strijd voor een aantal basisbehoeften en onontbeerlijke mensenrechten tegelijkertijd. Om dichter bij ons doel te geraken hebben wij sinds geruime tijd al aandacht besteed aan het recht op hygiëne. Zo organiseerden we al eens een fototentoonstelling in ‘De Markten’ over ‘Volkshygiëne’ waar ongeveer 2.000 mensen op bezoek zijn geweest.

Repressie of het uitschrijven van boetes tegen wildplassen zijn zinloos indien er geen alternatief is voorzien. Indien mensen niet de middelen hebben om gebruik te maken van openbare wc’s of als ze afgesloten worden na kantooruren vinden we een politiereglement dat vervolgt en beboet een ondemocratische gang van zaken.

Het gebrek aan persoonlijke hygiëne, iets wat de daklozen nogal vaak wordt verweten, wordt dus in feite veroorzaakt door een gebrek aan mogelijkheden om zich te wassen, te douchen, te scheren of naar het toilet te gaan.
Dan spreken we nog niet over de vrouwen die op straat leven en die hun behoefte soms als een hond moeten doen tussen twee voertuigen. Zoals iedereen weet is er een stijging van partnergeweld en zijn de sociale vangnetten volzet of kennen ze wachtlijsten van zes maanden. Wij vinden dat vrouwen recht hebben op een plaats om menswaardig hun behoefte te doen.
Dan spreken we nog niet over andersvaliden die met hun rolstoel in heel wat plaatsen niet binnen kunnen omdat de toiletten vaak niet aangepast zijn.

Wij hebben begrip voor de horeca, waar de ongeschreven regel geldt dat niet-consumenten een bepaald bedrag betalen om naar het toilet te mogen gaan (ongeveer € 0,30 normaal gesproken). Zij doet dit om ‘ongewenste bezoekers’, d.w.z. mensen die niet consumeren, buiten de deur te houden. Begrijpelijk, want cafés dienen niet de openbare toiletten van Brussel te zijn.

In het kader van de strijd tegen werkloosheid zijn wij ervan overtuigd dat er ten behoeve van de openbare hygiëne heel wat banen gecreëerd kunnen worden. We pleiten dan ook voor het aannemen van een aantal vliegende kuisploegen onder fatsoenlijk betaalde en vaste contracten om in het onderhoud van de openbare toiletten te voorzien. De financiering ervan kan gebeuren via de reclamewereld.

De meeste mensen zijn zich niet bewust van een aantal problemen die zich specifiek stellen voor mensen die weinig of geen geld hebben. Zo kunnen echte armen en echte daklozen niet deelnemen aan het openbare en culturele leven omdat ze gedachten hebben als : “Ik voel me daar niet thuis (bvb. in een theater), want ik ben te vies, ik heb ook niets om aan te trekken”. Veel mensen hebben immers wel het verlangen om deel te nemen, maar de drempel is voor hen vaak te hoog.

dagoverzicht van Pispottenfestival 25 april 2007

start om 13.00 u op Sint-Katelijneplein

Deze activiteit is een gemengde activiteit met muziek, poëzie en straattheater over dit thema.


vzw/asbl Bij Ons - Chez Nous
Kartuizerstraat 60
1000 Brussel

tel.: 02/513.35.96 (vragen naar Fred, de verantwoordelijke voor de organisatie van het Pispottenfestival).

dakloos in het wassalon

witte tegels op de vloer
met waspoederen sporen
onder een flets neonlicht
verhullen niet zijn kilte
zoals hij daar ineengedoken
de nacht tracht door te brengen
van een lang februarimoment

het zakje aan zijn voeten
met gaten en al lang versleten
bevat geen wasgoed meer
maar de resten van zijn beschaving
ooit gekocht op afbetaling

Ze noemen hem de doler
de kraker van wat warmte
bezetter van wat ruimte
en af en toe de dakloze

© Frans V.